تاریخ خبر : 94/06/1
جمع بندی مذاکرات میان ایران و کشور های 1+5 و لغو تحریمها در آینده،در حالی ایرانیها را حسابی به آینده کشور امیدوار کرده که نگرانیهایی نیز از سوی برخی کارشناسان در مورد ضربه خوردن صنایع داخلی در دوران به اصطلاح پساتحریم، مطرح میشود.
به گزارش خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، این نگرانیها از آنجا نشات میگیرد که لغو تحریمها فرصت را برای حضور برندهای بزرگ دنیا در ایران فراهم میآورد، برندهایی که بسیاری از شهروندان ایرانی دانسته یا ندانسته به آن علاقه نشان می دهند و حالا پس از مذاکرات هستهای انتظارشان را میکشند.
بر این اساس؛ خودرو، قطعه، پوشاک، صنایع غذایی و بسیاری از کالاهای دیگری که هم اکنون در کشور به تولید میرسند، مشابههای بسیار قدر خارجی دارند و اتفاقا مشکل اصلی اینجاست که برخی از ایرانیها کلا به دنبال جنس خارجی هستند و تا حد امکان از خرید نوع داخلی آن اجتناب می کنند.
بنابراین گزارش؛ یک مثال واضح در این مورد، پوشاک است؛ چه آنکه شهروندان ایرانی اگر وسع مالیشان اجازه دهد، پیراهن و شلوار و حتی جوراب خارجی را به مشابه داخلی ترجیح میدهند، زیرا این گونه برایشان جا افتاده که جنس خارجی همواره بهتر از ایرانی است، مگر خلافش ثابت شود و یا مثلا در بازار خودرو که اتفاقا این روزها به شدت در رکود است و همه منتظر ورود محصولات خارجی هستند، برخی از مشتریان دل در گرو برندهای خارجی دارند، اما قدرت مالیشان اجازه خرید این نوع خودروها را نمیدهد و از سر ناچاری به سراغ تولیدت داخلی میروند.
بر اساس این گزارش؛ مبنی برنگاه برخی شاید یکی از دلایل استقبال از این جمعبندی مذاکرات هستهای و لغو تحریمها، آزاد شدن ورود برندهای بزرگ خارجی به کشور است، چه آنکه این اتفاق سبب میشود کالاهای با کیفیت دنیا به بازار ایران وارد شده و در دسترس مشتریان قرار گیرند، اگرچه این اتفاق از دو جهت یعنی افزایش رقابت در بازار کشور و بالا رفتن سطح رفاه و رضایتمندی مشتریان، مثبت است، اما به هر حال این نگرانی نیز وجود دارد که صنایع داخلی در عرصه رقابت کم آورده و به تدریج از بین بروند. این اتفاق قطعا عوارض اقتصادی و اجتماعی زیادی را به دنبال خواهد داشت که یکی از مهمترینشان بیکاری و دیگری خروج هنگفت ارز از کشور است.
بر همین اساس، اهمیت این ماجرا به حدی است که حتی حسن روحانی رییس جمهور نیز در گفت و گوی زنده و تلویزیونی دو هفته پیش خود به آن اشاره و عنوان کرد که "نگرانیها در مورد واردات بیرویه در دوران پساتحریم" بهجاست، رییس جمهور این را هم گفت که اگر قرار باشد تجربه سالهای قبل در واردات بیرويه تكرار شود، مصيبت است و جای تسليت دارد.
همچنین، به باور کارشناسان، در این شرایط نه میتوان مردم را از کالاهای با کیفیت خارجی محروم کرد و نه باید اجازه داد آغوش بازارهای کشور برای خارجیها کاملا باز شود، بنابراین بهترین راهکار در دوران موسوم به پساتحریم، مدیریت واردات است. کارشناسان معتقدند اگر واردات کالا به کشور در این دوران به خوبی مدیریت شود، این موضوع نه تنها رضایت نسبی مشتریان را در استفاده از کالاهای با کیفیت خارجی به دنبال خواهد داشت، بلکه سبب میشود تولیدکنندگان داخلی نیز به تدریج در عرصه رقابت وارد شده و به جای آنکه تعطیل و یا تعدیل شوند، سطح کمی و کیفی محصولات خود را بالا ببرند.
بر اساس این گزارش، این نسخه البته شاید برای همه کالاها جواب ندهد (چه آنکه برخی تولیدات داخلی به هیچ وجه در شرایط فعلی قدرت رقابت سنگین با رقبای خارجی را ندارند)، بنابراین میتوان با استفاده از ابزار تعرفه، تولیدکنندگان داخلی را برای نبرد سنگین با همتایان خارجیشان کم کم آماده کرد. البته از آنجاکه ایران دیر یا زود باید به سازمان تجارت جهانی بپیوندد، بازی تعرفه را نمیتوان تا ابد ادامه داد و از این حربه تنها باید برای آمادهسازی تولیدکنندگان داخلی برای رقابت منطقهای و جهانی، استفاده و به وقتش سوت پایان بازی را زد.
بنابراین گزارش؛ اما نکته مهم دیگری که کارشناسان در این مورد به آن اشاره میکنند، بررسی مزیتهای نسبی تولید در کشور است؛ به اعتقاد آنها، دولت باید با تحقیق و بررسیهای کارشناسی مشخص کند که کشور در چه صنایعی مزیت دارد و به واسطه حمایتهای مادی و معنوی (از جمله مدیریت تعرفه و جلوگیری از واردات بیرویه) فضا را برای رشد و توسعه آنها فراهم کند. قطعا با شناسایی صنایع دارای مزیت، تکلیف دولت برای مدیریت واردات در دوران موسوم به پساتحریم نیز بیش از پیش مشخص خواهد شد و در نتیجه ضریب ایمنی و پایداری صنایع موردنظر نیز بالا خواهد رفت.