بازار پوشاک در قبضه قاچاقچيان

تاریخ خبر : 94/06/22

موج- مهم ترين دليل قاچاق پوشاک فرار از پرداخت ماليات است زماني که از مبادي غيرقانوني اقدام به واردات پوشاک مي کنند قطعا نام و نشاني از آن ها باقي نمي ماند که بخواهند ماليات پرداخت کنند.حتي اگر تعرفه ها هم کاهش پيدا کند باز هم به دليل فرار از ماليات به دنبال قاچاق مي روند.
سال ۹۱، همزمان با افزايش نرخ ارز و بحران هاي اقتصادي يکي از بخش هايي که آسيب جدي ديد پوشاک بود. در اين سال بنا به تصميم وزارت صنعت، معدن و تجارت وقت، قرار شد تا ارز مرجع در اختيار واردکنندگان پوشاک قرار نگيرد و آن ها به ناچار با ارز آزاد و با پرداخت تعرفه بالاي ١٠٠درصدي پوشاک را وارد کشور مي‌کردند که به قيمت بالايي به فروش مي‌رسيد. اين تصميم، قاچاق بي رويه پوشاک را رقم زد.
در نتيجه اين تصميم حجم عظيم واردات و قاچاق که بين کالاهاي مصرفي اولين رتبه را به خود اختصاص داده، منجر به افت شديد صنايع پوشاک و همچنين صنعت نساجي و ازدست‌رفتن بين نيم تا يک ميليون شغل مولد شد.
چندي پيش وزير صنعت، معدن و تجارت نيز آماري دراين خصوص اعلام کرد که بر اساس آن ميزان واردات رسمي پوشاک سالانه ٥‌ميليون دلار و واردات غيررسمي و قاچاق آن بيش از ٢,٥ ‌ميليارد دلار است. آماري که از کاهش حدود ١٠٠‌درصدي واردات رسمي پوشاک از گمرک‌هاي کشور نسبت به سال‌هاي ٩٠ و پيش از آن حکايت مي‌کند.
مصرف سرانه پوشاک ايران بيش از کشورهايي مانند چين و در حدود يک‌چهارم مصرف کشورهاي اروپايي و آمريکاست که در طبقه مصرف متوسط به بالاي جمعيت جهاني قرار مي‌گيرد. اگر بخواهيم دقيق تر بگوييم ضريب نفوذ واردات پوشاک ايران ۵/۱ برابر متوسط جهاني است. اين موضوع نشان ازاهميت بازار پوشاک و تاثير آن در اقتصاد داخلي دارد و به همين دليل به يکي از دغدغه‌هاي مسئولان هم تبديل شده است. اخيرا نيز معاونت امور اقتصادي و بازرگاني وزارت صنعت، معدن و تجارت بخشنامه اي را جهت کاهش قاچاق اين محصول به کليه اتحاديه‌هاي صنفي عرضه‌کننده پوشاک در سراسر کشورابلاغ کرد.بر اساس اين بخشنامه به‌استناد ماده (13) قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، فروش پوشاک وارداتي بدون برچسب شناسه ممنوع شده است.
همچنين مجتبي خسروتاج از تغيير اولويت اين کالا از گروه 10 به گروه 9 خبر داده است.
رئيس اتحاديه توليد و صادرات نساجي پوشاک و چرم ايران در گفتگو با خبرنگار موج با اشاره به اين که هنوز آمار دقيقي در خصوص ميزان قاچاق پوشاک نداريم؛ تصريح مي کند: آمارها را سازمان يونيدو ارايه مي کند .اين سازمان اعلام مي کند چه مقدار پوشاک وارد کشور شده و چه ميزان در گمرکات ثبت شده است. مابه التفاوت آن چه در گمرکات ثبت نشده ميزان قاچاق رسمي کشور است. البته يکسري قاچاق از مبادي غير رسمي نيز وارد مي شود که آماري ازآن ها در دست نيست.اما آن چه مسلم است قاچاق پوشاک افزايش داشته و روند رو به رشدي دارد.البته با توجه به بخشنامه جديد مبني بر ممنوعيت فروش کالاهايي که برچسب شناسايي ندارند پيش بيني مي کنم رشد قاچاق کاهش پيدا کند.
نبوي با اشاره به اين که در اين زمينه به اندازه کافي قانون داريم؛ عنوان مي کند: مهم تر از قانون اجراي آن است که متاسفانه بعضي مواقع از آن چشم پوشي مي شود يا به شکل دقيق اجرا نمي شود يا براي اجراي آن زمان تعيين مي کنند.اميدوارم براي اين بخشنامه اين اتفاق نيافتد و از شش ماه آينده به طور جدي شاهد اجراي اين قانون باشيم.

بالا بودن حجم تعرفه ها فقط بهانه ايي براي فرار از پرداخت ماليات است
رئيس اتحاديه توليد و صادرات نساجي و پوشاک ايران با اشاره به اين که بالا بودن حجم تعرفه ها فقط بهانه ايي براي فرار از پرداخت ماليات است؛عنوان مي کند: مهم ترين دليل قاچاق پوشاک فرار از پرداخت ماليات است زماني که از مبادي غيرقانوني اقدام به واردات پوشاک مي کنند قطعا نام و نشاني از آن ها باقي نمي ماند که بخواهند ماليات پرداخت کنند.حتي اگر تعرفه ها هم کاهش پيدا کند باز هم به دليل فرار از ماليات به دنبال قاچاق مي روند.
وي در پاسخ به اين که چرا جلوي واردات بي رويه قاچاق گرفته نمي شود؛مي گويد:بايد ديد چه دست هايي در کار است که دلشان نمي خواهد اين جلوي اين موضوع گرفته شود شناسايي قاچاقچياني که به شکل انبوه اقدام به واردات مي کنند کار سختي نيست و بايد ديد چرا اين اتفاق نمي افتد.البته يک عده هستند که بخشي از واردات را از مبادي قانوني وارد مي کنند اما حجم اجناس با حجم واردات اشان يکي نيست.اما مهم تراز اين موضوع اين است که جنس تقلبي وارد مي کنند.يعني جنسي که وارد مي کنند متعلق به برندي که بر سر در مغازه اشان نوشته اند؛ نيست و اين به معني فريب مشتري است.
نبوي در پاسخ به اين که برخي وارد کنندگان با توليد کنندگان چيني تباني کرده و از آن ها مي خواهند تا کالاهاي بي کيفيت و ارزان قيمت برايشان توليد کنند؛ با بيان اين که اين اجناس خيلي هم بي کيفيت نيست؛ تصريح مي کند: برندهاي معروف دنيا در کشورهاي آسيايي مانند چين، پاکستان و ويتنام نمايندگي دارند.اما امکان توليد پوشاک باکيفيت اين برندها وجود دارد. چنانچه پوشاکي با کيفيت يک برند توليد شود قطعا قيمت آن بسيار پايين تر خواهد بود.در واقع برندها صرفا پول برندشان را از مصرف کننده مي گيرند.واردکنندگان ايراني سفارش مي دهند پوشاک با کيفيت فلان برند برايشان توليد کنند و ليبل همان برند را روي لباس مي چسبانند. هر چند ممکن است اين لباس همان کيفيت را داشته باشد اما هيچ ضمانت نامه ايي ندارد و اغفال مشتر محسوب مي شود.
وي با تاکيد بر اين که تمام برندهاي موجود در کشور تقلبي نيستند؛ مي گويد: اما بايد اين را در نظر داشته باشيم که برندهاي مطرح دنيا به مغازه هاي و فروشگاه هاي کوچک 50 و 150 متري نمايندگي نمي دهند علاوه بر اين برندهاي مطرح دنيا چيدمان ويترين اشان هم در همه نمايندگي هاي دنيا يک شکل است.مردم ما از خيلي موارد آگاه نيستند اين مسوولان هستند که بايد مراقب باشند تا فروشنده ها مشتري را اغفال نکنند.
وي با اشاره به اين که 100در صد لباس هاي وارداتي قاچاق نيست؛ اظهار مي دارد:من اين موضوع را تکذيب مي کنم زيرا بخشي از واردات پوشاک از مبادي رسمي انجام مي شود؛اما طبق بخشنامه جديد تمام کالاها بايد در گمرک رجيستر شود تا قابل ردگيري باشد.با اجراي اينطرح 50 تا 60درصد کاهش قاچاق خواهيم داشت.
نبوي با بيان اين که 30 درصد پوشاک موجود، توليد داخل است؛ تصريح مي کند:البته برخي پوشاک داخلي با برندهاي خارجي توليد و وارد بازار مي شود .دليلش هم اين است که ما ايراني ها دوست داريم لباس و برند خارجي بپوشيم بنابراين توليد کننده از برچسب برندهاي خارجي استفاده مي کند و جنسي را که قيمت ارزاني دارد به دو برابر قيمت مي فروشد.
به گفته وي بسياري مواقع تشخيص جنس تقلبي از اصل به راحتي ممکن نيست؛البته ممکن است خود فروشندگان بتوانند برخي مواقع جنس تقلبي را اصل تشخيص دهند اما همان طور که گفتم براي خريدار به راحتي اين موضوع امکان پذير نيست.
به گزارش خبرنگار موج بررسي هاي ميداني حاکي از قاچاق 90درصدي پوشاک به کشور است.مغازه ها و پاساژهاي اطراف ميدان وليعصر اين ميدان را به يکي از مراکز خريد مردم مرکز شهر تبديل کرده است.يکي از فروشندگان خيابان وليعصرکه وارد کننده انواع کفش ورزشي نيزهست؛در اين باره مي گويد:همه برندهاي معتبر در کشورهاي چين، تايوان و اندونزي توليد مي شوند اما برخي وارد کنندگان با يک کارخانه توليد کفش وارد معامله شده و از آن ها مي خواهند تا کفش هايي با مارک برندهاي معروف اما با کيفيت پايين تر و قيمت ارزان تر برايشان توليد کند.اين کالاها ممکن است ازگمرک وارد شود اما از آن جا که برخي مواقع شناسايي جنس اصل از تقلبي براي خريدار به راحتي ممکن نيست؛ خيانت به خريدار محسوب مي شود.
99 درصد پوشاک وارداتي قاچاق است
يکي ديگر از فروشندگان که از بردن نام خود امتناع مي کند؛ مي گويد: به جرات مي توانم بگويم 99 درصد پوشاک وارداتي قاچاق است.فعالان بازارچه «سراي ملي» در داخل بازار بزرگ تهران که مهمترين پخش کننده و توزيع کننده پوشاک به سراسر کشور محسوب مي شود؛ تماما به شکل قاچاق محصولات خود را وارد کرده و در کشور توزيع مي کنند.
وي در پاسخ به اين که اين کالاها چگونه وارد مي شوند؛اظهار مي دارد: کساني هستند که با داشتن ارتباطات به شکل انبوه اقدام به قاچاق کالا مي کنند و کسي نمي تواند جلوي آن ها را بگيرد.اين افراد در يک روز معين تمام جاده را مي خرند و به راحتي بدون اين که کسي جلويشان را بگيرد کانتينرهاي خود را وارد کشور مي کنند .
البته در نواحي مرزي نيز ساکنان بومي اقدام به قاچاق برخي کالاها مي کنند اما اين نوع قاچاق نسبت به خطراتي که در پيش دارد؛ سود زيادي برايشان ندارد.
اين فعال بخش پوشاک مي گويد: به چشم خود ديده ام که زنان برخي شهرهاي مرزي ،پارچه ها را به خود پيچيده و با تحمل سختي و مشقت بسيار وعبوراز کوه ها وارد کشور مي کنند؛ اما در نهايت 30 تا 60 هزار تومان سود عايدشان مي شود.سال گذشته در پيرانشهر 7 نفر از اين قاچاقچيان گرفتار طوفان و در نهايت طعمه گرگ شدند.
اما همان طور که گفتم افراد ديگري هستند که به شکل انبوه و در حجم وسيع و بدون اين که مشکلي برايشان به وجود بيايد اقدام به قاچاق پوشاک مي کنند.برخي از اين افراد حتي به واسطه روابطي که دارند؛حق العمل گمرکي را نيز پرداخت نمي کنند.
وارد کننده ديگري نيز با بيان اين که قاچاق پوشاک عمدتا از ترکيه انجام مي شود؛مي گويد:وارد کنندگان خرد که به اندازه فروش چند ماه مغازه پوشاک وارد مي کنند؛ نيازي نمي بينند تا از مبادي اصلي و گمرک اين کار را انجام دهند زيرا به دردسرهايش نمي ارزد.علاوه بر اين هم ميزان تعرفه هاي گمرکي بالاست وهم تقريبا 20 روز طول مي کشد تا اجناس در گمرک ارزيابي شوند اما وقتي به شکل قاچاق وارد مي کنيم نهايت يک هفته طول مي کشد تا بار به دستمان برسد.
وي دراين باره مي افزايد:افرادي در استانبول هستند که به آن ها cargo گفته مي شود.اجناس خريداري شده را در اختيار اين افراد قرار مي دهيم و آن ها جنس را در تهران تحويلمان مي دهند.البته اگر از افراد مطمئن استفاده کنيم؛ اجناس را به اندازه قيمت اشان ضمانت مي کنند.
به گفته اين وارد کننده پوشاک برندهاي اصلي به هيچ عنوان وارد کشور نمي شود مگر برخي برندها مانند آديداس و نايک که در ويتنام توليد مي شوند.برخي توليد کنندگان داخلي هم توليدات خود را با برندهاي معروف خارجي راهي بازار مي کنند که به راحتي قابل شناسايي است.
به گفته اميرحسين خداپرست که در فروشگاه لباس مردانه کار مي کند؛ اکثر پوشاک وارداتي از اجناس درجه سوم چيني اند اما ايراني ها ترجيح مي دهند ازاجناس ترک استفاده کنند.
موضوع مهم در بازار پوشاک اين است که ايراني ها هيچ اعتمادي به توليدات داخلي ندارند و بيشتر به دنبال اجناس ترکي اند. خداپرست دراين باره مي گويد:برخي برندهاي ايراني از کيفيت و قيمت بسيار خوبي برخوردارند اما وقتي جنس توليد داخل را به مشتري نشان مي دهيم دچارترديد شده و در نهايت ترجيح مي دهد کالاي ترکيه اي يا درجه سه چيني را بخرد در حالي که کيفيت جنس ايراني مد نظر بسيار بالاتر است اما همان طور که گفتم مشتريان اصلا از پوشاک ايراني استقبال نمي کنند.
وي ازکالاهايي که بدون بسته بندي وارد مي شود با عنوان کالاهاي استوک نام مي برد و مي گويد: کالاهاي استوک اجناسي اند که در اروپا به دليل تغيير فصل حراج گذاشته شده يا به دليل تک سايز بودن به قيمت ارزان تر فروخته مي شود.واردکنندگان ايراني با خريد کلي اين اجناس آن ها را بدون کارتن و بسته بندي و به صورت قاچاق وار کشور مي کنند اما اکثرا به قيمت اصلي در داخل به فروش مي رسانند.
حميد نيکويي از ديگر واردکنندگان خرد پوشاک است.او مي گويد:اجناس خود را با هواپيما وارد مي کنم و در آنجا جريمه اضافه بار را پرداخت مي کنم.وقتي مي توانم به اين راحتي جنس وارد کنم چرا بايد هزينه و زمان اضافي پرداخت کنم تا از طريق گمرک اين کار را انجام دهم.