کارآفرینی با مد و لباس

کافی است به اطرافمان نگاهی بیندازیم تا زنانی که به‌واسطه هوش اقتصادی و هنر خود توانسته‌اند ضمن کمک به اقتصاد خانواده، کارآفرین شده و افراد زیادی را مستقیم یا غیرمستقیم مشغول به کار کنند، ببینیم.

با اشاره به ضرب‌المثل معروف که برخی کارآفرینان ماهی می‌دهند و برخی دیگر آموزش ماهیگیری، در این میان کسانی که در حوزه آموزش هنرهای کاربردی فعالیت می‌کنند در واقع ماهیگیری را آموزش می‌دهند که این کار شایسته زمینه ایجاد اشتغال برای عده‌ای دیگر نیز می‌شود.

با این بهانه صمت سراغ کارآفرینی رفته که به‌صورت غیرمستقیم این مهم را انجام می‌دهد. اکرم‌السادات بدری با ۳۹ سال کار در حوزه مد و لباس از استخوان ترکانده‌های این عرصه محسوب می‌شود.

از وی می‌توان به عنوان یک مدرس و پژوهشگر در زمینه فناوری و مد یاد کرد تا جایی که تلاش‌های ۱۵ ساله او ثبت روشی را به دنبال داشت که تمامی ایرادهای رایج در روش‌های جهانی را حل کرد و تاکنون ۱۵ جلد کتاب در زمینه مد و فناوری به چاپ رسانده است.

وی در سال ۹۰ به واسطه طراحی چادر چندمنظوره در زمینه پوشش‌های اسلامی موفق به کسب مقام نخست شد. این چادر قابلیت استفاده در مکان‌های مختلف را دارد، این چادر ضمن اینکه می‌تواند پوششی برای محل کار باشد، در کوهنوردی نیز با تغییر در ابعاد، قابلیت استفاده دارد. با او درباره فعالیت‌هایش در حوزه‌های مختلف به عنوان یک بانوی کارآفرین به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه می‌آید.

فعالیت حرفه‌ای را چطور شروع کردید؟

از سال ۵۷ وارد این عرصه شدم. سال ۶۰ درحالی که ۱۸ ساله بودم به‌عنوان جوانترین فرد در آزمون تاسیس آموزشگاه شرکت کردم. باوجود قبولی در این آزمون به علت نداشتن حداقل سن مجاز برای مجوز تاسیس آموزشگاه در آن سال نتوانستم مجوز بگیرم. در نهایت فعالیت آموزشگاه کنونی را از سال ۶۸ با امتیاز رسمی از سازمان فنی و حرفه‌ای آغاز کردم.

با چه تعداد نیرو و چه میزان سرمایه شروع کردید؟

 از ابتدا تنها و با سرمایه مورد نیاز آن زمان ( در حد اجاره یک مکان و خرید تجهیزات ) که مبلغ قابل توجهی نبود.

بعد از ۲۷ سال کار در این حوزه چه تعداد پرسنل دارید؟

۴نفر پرسنل اداری و آموزشی مستقیم. ۹۰درصد هنرجویان به شکل مستقل اقدام به راه‌اندازی کسب‌وکار در منزل، مزون یا تولیدی می‌کنند و ۱۰درصد به علت نداشتن سرمایه اولیه جذب شرکت‌های مرتبط می‌شوند.

برای تبدیل شدن به یک نیروی متخصص در مجموعه شما چقدر زمان نیاز است؟

بعد از دوره ۶ ماه تا یکساله می‌توانند به‌راحتی جذب بازار کار شوند اما برای گرفتن تخصص بالا زمان بیشتری نیاز است ولی از ماه سوم زیر نظر مربیان می‌توانند کسب درآمد کنند.

افرادی که برای آموزش مراجعه می‌کنند در چه مقطع سنی و تحصیلی هستند؟

از ۱۵ ساله گرفته تا ۷۰ سال و درباره تحصیلات از افرادی با مدرک دکترا تا مقطع کارشناسی در همه حوزه‌ها.

در سال چه تعداد هنرجو آموزش می‌گیرند؟

میانگین بین ۵۰ تا ۱۷۰ نفر.

فناوری چه نقشی در بهبود عملکرد مد دارد؟

روشی که ارائه داده‌ایم مصداق فناوری است. ۴برابر بودن سرعت، تن‌خور ایده‌آل و بدون اشکال بودن این روش و حذف هزینه‌هایی که کمرشکن است و سود آماده‌سازی یک لباس را گاهی تا یک دوم کاهش می‌دهد، که اینها در بحث خیاطی و طراحی مد، چه تکدوز و چه تولید انبوه، بسیار حائز اهمیت است.

چه مزیتی مدرک شما را نسبت به دیگر مدارک شاخص می‌کند؟

مدارک ما بین‌المللی است، در ۲۶ کشور جهان ارزش یکسان و قابل اعتباری دارد، ضمن اینکه قابلیت ارتقای تحصیلی دارد و وام‌های با بهره پایین برای اشتغالزایی هم می‌توان اخذ کرد. تاکید می‌کنم که تمامی آموزش‌های ما کاربردی است.

به روشی اشاره کردید، این روش در چرخه تولید استفاده شده یا فقط در آموزش به کار گرفته می‌شود؟

 خیر. در حال حاضر در حوزه آموزش و خلاقیت استفاده می‌شود.

چرا این کار را انجام نداده‌اید؟

برای انجام چنین کاری حمایت‌های مالی نیاز است. دو سال پیش در نمایشگاهی که به مناسبت دهه فجر برپا شده بود یکی از بهترین نمایش‌های زنده پوشش‌های اسلامی را داشتیم. که این کار باعث جلب توجه وزیر کار، رفاه و امور اجتماعی و تعداد زیاد دیگری از مسئولان شد و پیشنهاد تبدیل کردن این روش به برند برای وارد شدن به حوزه تولید را دادند.

آیا برای تبدیل شدن روش و شیوه خودتان به برند درخواست تسهیلات ندادید؟

در همان نمایشگاه رییس یکی از صندوق‌ها از من پرسید، چه مقدار سرمایه برای تبدیل روش شما به برند و تجاری‌سازی آن نیاز است، که درخواست یک میلیارد سرمایه را دادیم که این مقدار برای آنها میسر نبود. یک‌سال بعد در آبان نامه‌ای برای گرفتن وام مبنی‌بر درخواست وزیر کار برای به تولید رساندن روش ما به آنها ارسال شده به‌دست ما رسید. در نتیجه ما به‌دنبال وام رفتیم که با بودجه محدود روبه‌رو شدیم.

توجیه اقتصادی فعالیت شما چقدر است؟

شما برای خرید مانتو باید هزینه بالایی بدهید، این در حالی است که می‌توانید با پرداخت اندک پول بابت تهیه پارچه و هزینه جانبی با هزینه پایین‌تر مانتو را به دلخواه و اندازه مناسب بدوزید. این گام بسیار مهمی در کاهش هزینه اقتصادی است. مزیت بالای ورود به عرصه طراحی لباس این است که شما از روز نخست می‌توانید به اقتصاد خانواده کمک کنید.

فعالان عرصه مد با چه مشکلاتی روبه‌رو هستند؟

نخست موضوع تامین هزینه‌های مالی و به‌صورت مشخص اجاره بهایی که بابت رهن یا اجاره ملک پرداخت می‌کنیم. با توجه به حداقل متراژ ۱۰۰متری که وزارت کار برای این نوع فعالیت در نظر گرفته، امکان فعالیت در منزل شخصی هم وجود ندارد. سپس نداشتن تامین آینده.

یعنی اگر به هر علتی توان کارکردن وجود نداشته باشد، حقوق بازنشستگی نداریم که با آن گذران زندگی کنیم. این در حالی است که دولت لایحه‌ای در این باره به مجلس شورای اسلامی برده که تصویب هم شده، اما در مراجعه به اداره فنی‌وحرفه‌ای با در بسته روبه‌رو می‌شویم. همین مسائل مالی باعث می‌شود نتوانیم نیروی جدیدی جذب کنیم.

در زمینه‌های تخصصی هم با مشکلاتی روبه‌رو بوده‌ایم، ازجمله آن ایرادهای رایج سبک‌های خیاطی. ۱۵سال تلاش برای حل این موضوع باعث شد در حال حاضر از نقاط مختلف جهان برای روزآمد شدن این علم به ما مراجعه کنند.

چه راهکاری برای حل این مشکلات پیشنهاد می‌کنید؟ 

ما باید از نظر روانی، تخصصی و مالی حمایت شویم. در حوزه حمایت تخصصی باید براساس نیاز بازار هنرجو را آموزش دهیم نه براساس قانونی که ۵۰سال پیش تصویب شده. هرقانونی در این حوزه در عمل بیش از ۵سال قابلیت اجرا ندارد. در این زمینه براساس تفاهم با هنرجویان آموزش‌های کاربردی آموزش داده می‌شود و این گام بلندی برای مشغول به‌کار شدن هنرجویان است اما متاسفانه به این کار ایراد گرفته‌اند.

دست ما باید باز باشد که نسبت به شرایط حال کشور و پیشرفت‌های جهان گام برداریم. باید دید بازار کار چه نیازی دارد. اگر آموزش‌ها براساس برنامه‌های تعیین شده سازمان باشد برای تربیت نیروی حرفه‌ای آماده به‌کار ۶سال زمان نیاز است. در حوزه تخصصی این حمایت‌ها می‌شود. ارائه تسهیلات دیگر خواسته ما است.

هر ۵سال یک‌بار تمامی مجوزها باید تمدید شوند. در این میان اگر وامی گرفته باشیم و نتوانیم مجوز خود را تمدید کنیم با معضل بزرگی در این زمینه روبه‌رو می‌شویم. یکی از راهکارهای ما برای حل مشکلات مالی ارائه تسهیلات در قبال کارآفرینی است. در حال حاضر ۱۵ هزار آموزشگاه از ۳۰هزار آموزشگاه کشور فعالیت می‌کنند، که اگر همین ۱۵ هزار آموزشگاه دونفر را مشغول به‌کار کنند چه تعداد کارآفرینی می‌شود؟

ما حتی برای تعویض جا دچار مشکلات هستیم. باید از اماکن تاییدیه بگیریم که روند تاییدیه گرفتن چالش بزرگی است. بعد از تایید اماکن فنی‌وحرفه‌ای باید اندازه را تایید کنند که این نیز چالش بزرگ دیگری است. بنابراین یک جابه‌جایی از ۶ماه تا یک‌سال مانع کار ما می‌شود که این بار هزینه بسیاری برای ما به دارد.