وقتی فلسفه منطقه آزاد و ویژه اقتصادی نقض می شود

 سلفچگان بندر خشک و قلب اقتصاد ایران که یکی از مناطق ویژه اقتصادی کشور در محدوده‌اي به وسعت 2000 هكتار در 185 كيلومتري تهران و در چهار راه جاده هاي ترانزيت، در مركز ايران جایگاه خاصی برای توسعه تولید و صادرات در کشور است اما به نظر می‌رسد، این منطقه خاص با قابلیت های ویژه خود نیز کارکرد خود را از دست داده است.

به گزارش عصراقتصاد، سلفچگان با وسعت 2 هزار هکتاری خود قابلیت های بسیاری برای توسعه تولید و صادرات دارد که اکنون جایی خود را به احتکار داده است چراکه طی چند هفته اخیر جعفری دولت آبادی دادستان تهران از کشف ۵ هزار دستگاه خودروی وارداتی احتکار شده در انبار‌های منطقه اقتصادی ویژه سلفچگان خبر داد.

بر اساس پیگیری های خبرنگار عصراقتصاد از طریق روابط عمومی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی پاسخی بر این اساس دریافت شد که موضوع احتکار خودروهای وارداتی باید از طریق گمرک اصلی کشور که در این منطقه مستقر است پیگیری شود و به دلیل پیگیری های ما پس از تماس با دفتر تهران منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان با پاسخی مبنی بر اینکه موضوع مربوط به احتکار توسط شرکت آسان موتور است و این شرکت زمین هایی در این منطقه خریداری کرده و در ملک خود ماشین ها را مستقر کرده است، مواجه شدیم.

در ادامه این مکالمه برای متصل شدن به فردی که مسئولیتی درباره احتکار به ویژه در بخش گمرکی این منطقه ویژه اقتصادی دارد فرد پاسخگو با لحنی تند گفت: این موضوع به گمرک مربوط است و منطقه ویژه اقتصادی مسئولیتی در این خصوص ندارد، مواجه شدیم.

اما نکته قابل توجه در نحوه پاسخگویی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی و پاس‌کاری آنها از افراد داخلی سازمان و پس از آن افراد داخل منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان و در انتها لزوم پاسخگویی گمرک کشور به این موضوع به دلیل حضور دراین منطقه نشان از عدم امنیت در این مناطق دارد و در واقع اموال سرمایه‌گذاران در این مناطق از امنیت برخوردار نیست چراکه اینگونه به نظر می رسد که هیچ سازمان مربوطه ای در این خصوص مسئولیتی ندارد و اگر اموال سرمایه گذاران در این مناطق با مشکل و بحرانی مواجه شود هیچ کس پاسخگو نخواهد بود.

با چنین شرایط و مدیریتی چگونه می توان توقع جذب سرمایه و ترغیب سرمایه گذاران برای حضور در این مناطق را داشت و همچنین عدم امنیت و بی سامان بودن این مناطق فرصتهایی برای فساد قانونی فراهم می کند که در نهایت شاهد بوجود آمدن رانت و احتکار و روندهای خلاف جهت کارکرد مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور خواهیم بود که افزایش این مناطق با توجه به این شرایط به نظر می رسد که جز افزایش فساد به همراه نخواهد داشت.

نکته جالب توجه این است که شواهد عینی خبرنگار ما در سال 92 حاکی از آن است، احتکار خودرو در این منطقه از این سال آغاز شده چراکه از همان سال به میزان قابل توجهی ماشین در این منطقه پارک شده بود. همچنین با توجه به گفته های مناطق ویژه اقتصادی سلفچگان آسان موتور محتکر اصلی این 5 هزار خودرو است که از سال 92 خودروهای خود را احتکار کرده و در سال 94 شاهد شکایت مردم از این شرکت به دلیل این بودیم که این شرکت‌ها از مردم پول زیادی اخذ کرده و خودرویی که قرار بوده در آذر یا دی ماه تحویل مردم داده شود، پس از گذشت مدت زیادی از آن تحویل داده نشده و از طرفی پرداخت و عودت هزینه آنها که باید در عرض یک‌ماه صورت گیرد ماه‌ها طول کشیده است که در نهایت نیز به دلایل مختلف در دی ماه سال 95 مجوز آسان موتور تا اطلاع ثانوی لغو شد.

این که احتکار توسط شرکت آسان موتور صورت گرفته است در حالی مطرح شده که برخی گمانه زنی ها از سوی روزنامه سازندگی مبنی بر اینکه فرزندان قدیمی‌ترین تاجر چای ایران بزرگترین وارد کننده خودروی ایران به شمار می‌آیند و سلفچگان هم مطلوب‌ترین منطقه (نزدیک به) تهران برای دپوی ماشین است مطرح شد.

بررسی‌های روزنامه سازندگی نشان می‌دهد که گروه مورد نظر که در میان ۵ ثبت سفارش کننده اصلی خودرو‌های تخلفی قرار دارند، نامشان در لیست دریافت‌کنندگان ارزی در ردیف یک تا هشت است و تقریبا مهم‌ترین خدمات دهندگان به خودرو‌های چینی نیز به حساب می‌آیند. آن‌ها یکسال قبل با واردکنندگان خرده‌پا توافق کرده بودند که پس از واردات خودرو‌های بی نام و نشان چینی، شرکت بزرگ آنان به مدت سه سال خدمات پس از فروش را ارائه دهد تا واردکنندگان به سادگی بتوانند مهم‌ترین بند مقررات واردات خودرو را دور بزنند. 

به گزارش سازندگی، این ۵ برادر به همراه پدرشان سابقه بیش از ۸ دهه حضور در تجارت و کسب و کار ایران را دارند و کارخانه‌های آن‌ها در زمینه چای و برنج فعال است و دفتر آن‌ها در غربی‌ترین نقطه تهران قرار گرفته است.  این گروه پس از حضور بیش از ۶ دهه در تجارت به سمت واردات خودرو حرکت کرد و پس از توافق با چندین گروه نماینده در کشور‌های حاشیه خلیج فارس به مهم‌ترین مجموعه وارداتی خودروی ایران تبدیل شد. در حال حاضر سهم اصلی بازار خودرو‌های کره‌ای در اختیار این خاندان است.