مشاور معاونت اقتصادی مرکز پژوهش های مجلس وجود مناطق آزاد را منتج به فرار گسترده مالیاتی عنوان کرد و گفت: متاسفانه روز به روز بر این منشأ های فساد و فرار مالیاتی در کشور افزوده می شود.
سیدمحمد سبحانیان با حضور در برنامه "حجره" رادیو گفت وگو از نبود گزارش رسمی در امر آمار و ارقام مالیات انتقاد کرد و گفت: «آنچه همگان نسبت بدان اتفاق نظر دارند، وجود حجم عظیمی فرار مالیاتی و بی عداتی مالیاتی در کشور است.»
وی افزود: «بخشی از این معضل به نبود فرهنگ مالیاتی و اقدامات مالیاتی حاکمیت باز می گردد. لذا تا زمانیکه مردم خدمات مناسبی از دولت دریافت نکنند، انگیزه پرداخت مالیات را ندارند و حتی المقدور به فرار مالیاتی مبادرت کنند.»
سبحانیان عدم پرداخت مالیات از سوی برخی نهادها را دست آویزی برای مردم دانست و گفت: «بسیاری از این نهادها اتفاقا مالیات خود را پرداخت می کنند ولی برای مردم تبیین نمی شود و برایشان باورپذیر نشده است و عملا مردم را بدین سمت سوق می دهیم حال که فلان نهاد مالیات نمی پردازد، چرا ما پرداخت کنیم!»
وی با بیان اینکه در سایر کشورها مردم در جریان روند مالیات گیری قرار می گیرند، اظهار کرد: «در ایران مردم عملا در ابهامی جدی قرار می گیرند که چرا باید مالیات پرداخت کنند و این مهم به نبود فرهنگ مالیاتی باز می گردد.»
سبحانیان تصریح کرد: «دولت و مجلس زمینه هایی فراهم می آورند که به فرار مالیاتی دامن می زند؛ به عنوان مثال ممیز محوری در نظام مالیاتی حتما به فرار مالیاتی دامن خواهد زد. یعنی وقتی ممیز با مودی مالیاتی رو به رو می شود، به احتمال زیاد در این بین مفسده ای شکل گیرد و به فرار مالیاتی دامن خواهد زد.»
مشاور معاونت اقتصادی مرکز پژوهش های مجلس افزود: «سازمان امور مالیاتی در برابر رفتن به سمت مالیات ستانی هوشمند مقاومت می کند و این مسئله به گسترش فرار مالیاتی می انجامد.»
سبحانیان ابراز امیدواری کرد با راه اندازی صندوق مکانیزه فروش، تا حد قابل توجهی ممیز محوری و فرار مالیاتی کنار گذاشته شود.
وی در بخشی دیگر از مصاحبه با رادیو گفت وگو، وجود مناطق آزاد، گستره آن و نبود هیچ قید و بندی از سوی مناطق آزاد نسبت به مناطق اصلی کشور را منجر به فرار گسترده مالیاتی عنوان کرد و گفت: «نهادهای نظارتی گزارش داده اند یکی از منشأهای فرار مالیاتی همین مناطق آزاد و ویژه است ولی متاسفانه روز به روز بر این منشأ های فساد و فرار مالیاتی در کشور افزوده می شود.»
سبحانیان دلیل عمده فرار مالیاتی را به نحوه رفتار و سیاست گذاری دولت نسبت داد و گفت: «بر اساس ماده ۱۶۹ مکرر قانون مالیات های مستقیم، دستگاه های متعددی ملزم شدند با هم تبادل اطلاعات داشته باشند ولی متاسفانه دستگاه ها تصور دارند اگر این اطلاعات در اختیار دیگری باشد، از قدرت آن ها کاسته خواهد شد و این در حالی است که این اطلاعات برای استفاده ی حاکمیت مورد نیاز است.»