توافقات جدید با اوراسیا در حوزه گمرک و استاندارد/ نوبت رفع موانع غیرتعرفه‌ای است

مسکو- ایرنا- جمهوری اسلامی ایران و پنج کشور عضو اتحادیه اوراسیا که موافقت‌نامه تجارت آزاد را از ۲۵ اردیبهشت‌ ۱۴۰۴ اجرایی و تعرفه‌های گمرکی ۸۷ درصد کالاها را حذف کرده‌اند، روزهای اخیر، گامی عملی برای تعیین دستورکار سال‌های ۲۰۲۵ تا ۲۰۲۸ و رفع موانع غیرتعرفه‌ای برداشتند.

به گزارش روز شنبه خبرنگار ایرنا، خروجی مهم این نشست که چهارشنبه دوم مهر ۱۴۰۴ به ریاست سید محمد اتابک وزیر صمت و آندری اسلپنف وزیر تجارت اتحادیه اوراسیا برگزار شد، تصویب و امضای نقشه راه همکاری‌ها در سه سال آینده بود.

وزیر صمت در کنفرانس خبری در این باره به خبرنگاران گفت:‌ چارچوب کلی همکاری‌های آتی تجاری و اقتصادی ایران و پنج کشور عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا در قالب این نقشه راه تنظیم شد.
اتابک افزود: در نخستین جلسه کمیته مشترک اجرای موافقت‌نامه تجارت آزاد، هم مسائل مرتبط با روند همکاری‌های گذشته و هم چشم‌انداز مناسبات آینده بررسی شد و کمیته‌های ۱۶ گانه زیرمجموعه، گزارش خود را ارائه کردند.

 

اتحادیه اقتصادی اوراسیا، اتحادیه اقتصادی میان‌دولتی شامل بلاروس، قزاقستان، روسیه، قرقیزستان و ارمنستان است. اعضای ناظر فعال این اتحادیه، جمهوری اسلامی ایران، ازبکستان و کوبا هستند. ایران در سال ۱۴۰۳ به عنوان عضو ناظر به این اتحادیه پیوست.

گفت‌وگو درباره رفع موانع غیرتعرفه‌ای

معاون وزیر صمت و رئیس سازمان توسعه تجارت که وزیر صمت را در این سفر همراهی می‌کرد، در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در مسکو در این باره گفت: تمایل خیلی زیادی برای توسعه همکاری‌ در همه زمینه‌ها بین ایران و اتحادیه اوراسیا وجود دارد.
محمدعلی دهقان دهنوی افزود: در موافقت‌نامه تجارت آزاد ایران و اتحادیه اوراسیا که پس از تصویب در کشورهای طرف قرارداد، ۲۵ اردیبهشت امسال اجرایی شد، موانع تعرفه‌ای را حذف کردیم . یعنی تجارت ما و پنج کشور کمترین میزان تعرفه‌های ممکن را دارد و تعرفه‌های گمرکی تقریبا ۸۷ درصد کالاها صفر شده است.
وی ادامه داد: در این کمیسیون مشترک باید برای رفع موانع غیرتعرفه‌ای تلاش کنیم، در این راستا کمیته‌های فرعی ذیل کمیسیون مشترک شکل گرفته است. از مدت‌ها قبل مذاکرات در این زمینه بین طرفین صورت گرفته بود و خوشبختانه روز چهارشنبه در کمیته مشترک، تصمیم‌های خوبی اتخاذ شد.

توافقات تازه در حوزه گمرک و استاندارد
رئیس سازمان توسعه تجارت گفت: در حوزه گمرک، بحث تبادل اطلاعات به صورت الکترونیکی مطرح شده است و در کارگروه‌ها ادامه پیدا خواهد کرد.
وی افزود: در حوزه هماهنگ‌سازی استانداردها نیز مقرر شد که روی ۱۰ کالا به صورت پایلوت بررسی شود که تا چه حد می‌توانیم استانداردهایمان را هماهنگ کنیم.
دهقان دهنوی اظهار داشت: علاوه بر این، کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا تمایل زیادی به استفاده از کریدور شمال – جنوب برای ترانزیت کالاها دارند؛ خوشبختانه پروژه‌های خوبی در ایران در حال اجرا است. انشالله پس از بهره‌برداری از طرح ساخت راه‌آهن رشت – آستارا حلقه مفقوده این کریدور تکمیل خواهد شد و و به ترانزیت کالاهای کشورهای اتحادیه اوراسیا از مسیر ایران کمک می‌کند.
وی اظهار داشت:‌ مباحث متنوع زیادی هم در کارگروه‌ها بحث شد و هم در جلسه کمیته مشترک در روز چهارشنبه، جمع بندی شد و در نهایت، صورتجلسه به امضای وزیر صنعت، معدن و تجارت به نمایندگی از جمهوری اسلامی ایران و وزیر تجارت اتحادیه اقتصادی اوراسیا به نمایندگی از این اتحادیه رسید.
معاون وزیر صمت گفت: طرفین همچنین یک نقشه راه را امضا کردند که مسیر آینده را برای کشورهای ما مشخص می‌کند.

تجار ایران گام اول را خوب برداشتند
دهقان دهنوی در پاسخ به پرسش دیگر خبرنگار ایرنا گفت: از زمان اجرایی شدن موافقت‌نامه تجارت آزاد میان ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا در ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۴ تاکنون، رشد صادرات ایران از این اتحادبه بیشتر بوده است و تجار ایرانی به میزان ۲۰ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل به پنج کشور عضو این اتحادیه صادرات بیشتری را داشتند.
وی اظهار داشت:‌ در این مدت، رشد مجموع تجارت بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا ۱۱ درصد بوده است که در این میان ما سهم بیشتری از این رشد مبادلات داشته‌ایم.

موافقت‌نامه سرشار از فرصت‌ها است/ توصیه به تجار
رئیس سازمان توسعه تجارت ایران در پاسخ به پرسش دیگری درباره اینکه چه توصیه‌ای به تجار درباره بهره‌گیری از ظرفیت موافقت‌نامه تجارت آزاد با اتحادیه اوراسیا دارد نیز گفت: این موافقت‌نامه سرشار از فرصت‌ها است، ۸۷ درصد کالاها تعرفه‌شان صفر شده است، این موضوع به معنی به دست آوردن مزیت رقابتی نسبت به سایر کشورها در زمینه صادرات به اتحادیه اوراسیا است.
وی یادآور شد:‌ بازار اوراسیا بازار ۸۰۰ تا ۹۰۰ میلیادرد دلار تجارت است، تولیدکنندگان و صادرکنندگان ما می‌توانند از فرصت‌های زیادی را از طریق این توافقنامه به دست آورند،‌ همچنین کالاهای جدیدی را پیدا کنند که تجارت آنها با اتحادیه ذیل این موافقت‌نامه سودآورتر شود.

چشم انداز همکاری/ آیا عضو کامل اتحادیه اوراسیا خواهیم شد؟
دهقان دهنوی در پاسخ به پرسش خبرنگار ایرنا درباره چشم‌انداز همکاری ایران و اتحادیه اوراسیا نیز گفت: هم‌اینک در حوزه تجارت، موافقت‌نامه تجارت آزاد بین طرفین در حال اجرا است که بالاترین سطح همکاری است و ما آن را توسعه خواهیم داد.
وی اظهار داشت:‌ هم‌اینک سطح عضویت ایران در اتحادیه اوراسیا در موقعیت ناظر است؛ ارتقا به عضو کامل، یک موضوع سیاسی است که از سوی دستگاه دیپلماسی کشور دنبال می‌شود و ما خیلی روی این موضوع ورودی نداریم.

توافقات خوب در حوزه گمرک

مدیرکل دفتر واردات گمرک ایران نیز درباره نتایج نشست کمیته مشترک اجرای موافقت نامه تجارت آزاد ایران و اتحادیه اوراسیا از توافقات خوب در حوزه گمرکی به عنوان رهاورد این نشست یاد کرد.
محمد علی بهپوری گفت: توافقات خوبی بین گمرک جمهوری اسلامی ایران و گمرکات پنج کشور عضو اتحادیه اوراسیا صورت گرفت.
مشاور رئیس کل گمرک ایران گفت:‌ در این نشست درباره همکاری در زمینه تبادل اطلاعات و همکاری‌های مشترک در بحث ترانزیت تأکید شد که ایران و اتحادیه اوراسیا، ساختارها، پروتکل‌ها و فرم‌های متحدالشکلی را برای ترانزیت و همچنین فرایندها و رویه‌ها داشته باشند.
بهپوری گفت: در این نشست، طرفین درباره پلمب الکترونیک رصد پذیر و قابلیت رهگیری و موقعیت‌یابی برای محموله‌های ترانزیتی تفاهم کردند.
وی ادامه داد: همچنین بر تقویت همکاری طرفین در زمینه شناسایی متقابل فعالان اقتصادی مجاز و بحث مربوط به تبادل اطلاعات که از سال ۲۰۲۲ شروع شده است، تأکید شد.
مدیرکل دفتر واردات گمرک ایران اظهار داشت:‌ امیدواریم که این بحث‌های گمرکی بتواند به شکل جدی تجارت خارجی کشور با حوزه اوراسیا هم در بحث صادرات، واردات و گواهی‌های مبدأ را تسهیل کند.
وی افزود:‌ در نشست کمیته مشترک، تصمیم بر این شد که گمرک جمهوری اسلامی ایران مرجعی باشد که استعلامات را پاسخ می‌دهد.
بهپوری خاطرنشان کرد:‌ این موافقت‌نامه پاداش‌هایی دارد برای همه کسانی که در چارچوب شفاف‌سازی و تجارت سالم کار می کنند.
وی ادامه داد: پاداش این موافقت‌نامه این است که بهترین تسهیلات، تعرفه و همچنین تعرفه‌ها برای تجار ایرانی و نیز کشورهای مقابل داشته باشیم و آنها بتوانند به بهترین شکل ممکن امور تجاری خود را پیش ببرند.

دو نماینده مجلس: نشست‌ ایران و اتحادیه اوراسیا در گره‌گشایی از مسائل تجار مؤثر بود
دو نماینده مجلس شورای اسلامی که وزیر صمت را در سفر به روسیه همراهی می‌کنند، نشست نخستین کمیته مشترک اجرای موافقت‌نامه تجارت آزاد میان جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا را در گره‌گشایی از مشکلات فراروی تجار مؤثر ارزیابی کردند.

 

فرهاد طهماسبی نایب رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در مسکو گفت:‌ نخستین نشست کمیته مشترک اجرای موافقت‌نامه تجارت آزاد ایران و اتحادیه اوراسیا با مصوباتی در چهار بند پایان یافت که نخست می‌توان از توافق طرفین برای رفع موانع تجارت سخن گفت.
نماینده مردم نی‌ریز، استهبان و بختگان در مجلس از هماهنگ‌سازی رویه‌های گمرکی به عنوان دومین مصوبه مهم این نشست یاد کرد و گفت: تجار و بازرگانان طرفین در راستای انجام فعالیت بازرگانی و تجارت با مشکلاتی در گمرکات روبرو هستند و تضادها و تعارض‌هایی در گمرکات کشورهای طرف قرارداد وجود دارد.
وی افزود: در این نشست مقرر شد که هماهنگی و رویه واحدی انجام شود که تجار با مشکلات کمتری روبرو باشند.
طهماسبی، توافق سوم ایران و اتحادیه اوراسیا در این نشست را تقویت همکاری در حوزه استاندارد عنوان کرد و گفت: ایرادهایی که سازمان‌های استاندارد در کشورهای مبدأ یا مقصد در تجارت بین کشورهای طرف قرارداد وارد می‌کنند، مشکلاتی را برای تجار ایجاد می‌کند، به ویژه آنکه برخی کالاها از نظر ظرفیت ماندگاری و انبارداری با محدودیت مواجه هستند.
نایب رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفت: در نشست ایران و اتحادیه اوراسیا،‌ مقرر شد که همکاری در حوزه استاندارد میان طرفین به حداکثر ظرفیت ممکن ارتقا یابد.
به گفته وی، چهارمین محور توافق مهم ایران و اتحادیه اوراسیا،‌ تقویت همکاری در حوزه ترانزیت کالا بود به گونه‌ای که موجب ایجاد انگیزه و اشتیاق برای فعالیت بیشتر تجار و بازرگانان شود.
طهماسبی گفت: در این نشست مقرر شد که کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا تلاش کنند که نهایت همکاری را با صادرکنندگان و واردکنندگان در چارچوب اجرای موافقت‌نامه تجارت آزاد میان این اتحادیه و جمهوری اسلامی ایران داشته باشند.

فاطمه مقصودی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی نیز در این باره با اشاره به مذاکرات وزیر صمت و هیأت همراه در مسکو گفت:‌ روز سه‌شنبه نشستی را با وزیر توسعه اقتصادی و معاون نخست‌وزیر روسیه داشتیم و در این نشست‌ها، مسائل مهمی همچون کریدور شمال – جنوب و تجارت و مسائل اقتصادی بین دو کشور مورد بحث و گفت‌وگو قرار گرفت.
نماینده مردم بروجرد و اشترینان در مجلس گفت: در نشست کمیته مشترک اجرای موافقت‌نامه تجارت آزاد ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا در روز چهارشنبه نیز مسائل مرتبط با ترانزیت و مشکلات گمرکی در روند تعاملات ۶ کشور طرف قرارداد بررسی شد.
وی افزود:‌ طرفین در این نشست در زمینه رفع موانع فراروی تجارت و هماهنگ‌سازی رویه‌های گمرکی توافق کردند.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با تأکید بر اهمیت هماهنگی در حوزه استاندارد برای شتاب‌بخشی به مبادلات تجاری طرفین گفت: این قبیل نشست‌ها و گفت‌وگوها در سرعت دادن به مقوله تجارت در شرایط تحریم و فعال‌سازی ظرفیت بخش خصوصی تأثیر مطلوبی می‌گذارد.

روایت اتحادیه اوراسیا از توافقات تازه با ایران
به گزارش ایرنا، وزیر تجارت اتحادیه اقتصادی اوراسیا نیز پیش از این اعلام کرد: این اتحادیه و جمهوری اسلامی ایران به توافقات تازه‌ای از جمله امضای نقشه راه سه‌ساله برای همکاری در اجرای موافقت‌نامه تجارت آزاد دست یافته‌اند.
آندری اسلپنف در کنفرانس خبری مشترک با سید محمد اتابک وزیر صنعت، معدن و تجارت در مقر اتحادیه اوراسیا در مسکو افزود: این سند جامع، حوزه‌های کلیدی مانند حمل و نقل و لجستیک و مهمتر از همه، کریدور شمال-جنوب را پوشش می‌دهد.
وی اظهار داشت:‌ ما در مورد تشکیل کریدورهای سبز گمرکی، دیجیتالی شدن و گذار به ترانزیت الکترونیکی توافق کردیم که فرصت‌هایی را برای شرکت‌های ما جهت تسریع تحویل محصولاتشان به بازار ایران فراهم می‌کند.
وزیر تجارت اتحادیه اقتصادی اوراسیا همچنین از توافق با وزیر صمت ایران درباره گسترش حمل‌ونقل محموله‌های سرد در قالب پروژه اوراسیا آگرواکسپرس خبر داد.
وی افزود: همچنین درباره همکاری بین بنادر و هماهنگی برنامه‌های زیرساختی با چشم‌انداز دسترسی کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا به اقیانوس هند از طریق بنادر ایران گفت‌وگو کردیم.
اسلپنف گفت که رایزنی‌هایی با طرف هندی در راستای انعقاد توافق تجارت آزاد در حال انجام است و پیش‌بینی همکاری مشابهی با پاکستان نیز در افق آینده دیده می‌شود.
وی ادامه داد: این تعاملات جدید،‌ تقاضا برای ترانزیت کالا از مسیر جمهوری اسلامی ایران به عنوان حلقه حیاتی در کریدور شمال – جنوب را افزایش می‌دهد.