بحران صنعت پوشاک؛ رقابت نابرابر با استوک خارجی

 

به نقل از اکوایران، صنعت پوشاک و #نساجی کشور در شرایطی بحرانی قرار دارد؛ بازار داخلی نیمه‌تعطیل و تولیدکنندگان کوچک به دلیل ورود گسترده کالای استوک و #قاچاق، فرسودگی تجهیزات و کمبود نیروی ماهر عملاً در معرض تعطیلی قرار گرفته‌اند.

گزارش اکوایران که توسط اقتصادنیوز بازنشر شد، می‌گوید اینکه اینستاگرام و تلگرام پر شده از فروشگاه‌های خارجی با تخفیف و ارسال رایگان، شرایط رقابت را برای تولیدکنندگان داخلی به شدت دشوار کرده است. به‌گزارش این رسانه‌ها، قاچاق سالانه میلیاردی پوشاک، تولیدکنندگان را از دسترسی به بازار و درآمد مناسب محروم کرده و صادرات این بخش نیز در سطح پایین باقی مانده است.

فعالان صنعت می‌گویند ضعف در ساختار توزیع، تولید در مقیاس خرد و عدم توانایی سرمایه‌گذاری روی نوسازی ماشین‌آلات از دیگر دلایل تشدید بحران است. فرسودگی تجهیزات تولیدی، افزایش هزینه تامین مواد اولیه و کمبود نیروی کار ماهر باعث شده حاشیه سود واحدها کاهش یابد و بسیاری از واحدها توان حفظ نیروی کار و ادامه تولید را از دست بدهند. کارشناسان بازار کار نیز هشدار داده‌اند که ادامه این روند می‌تواند اشتغال در زنجیره تولید پوشاک را به میزان قابل توجهی کاهش دهد و بر معیشت خانواده‌ها اثر بگذارد.

از منظر بازار و اقتصاد کلان، ورود گسترده کالای استوک و قاچاق به بازار داخلی علاوه بر فشار بر تولیدکننده، تنوع قیمتی نامتوازنی ایجاد کرده است که مصرف‌کننده را نیز دچار سردرگمی می‌کند. در شرایطی که نرخ تورم بالاست و قدرت خرید خانوارها تحت فشار قرار دارد، عرضه کالاهای ارزان قیمت خارجی با ارسال رایگان، جذابیت بالایی برای خریدار دارد و این موضوع عملاً بازار رقابت را به زیان تولیدکننده داخلی تغییر داده است. تداوم این وضعیت می‌تواند به کاهش تولید، افت صادرات و افزایش واردات غیررسمی منجر شود که برای تراز تجاری و اشتغال پیامدهای منفی دارد.

کارشناسان اقتصادی و فعالان عرصه پوشاک بر لزوم اتخاذ سیاست‌گذاری هوشمند تاکید دارند. آنها پیشنهاد می‌دهند سیاست‌گذاران باید همزمان بر کنترل و کاهش قاچاق پوشاک از طریق تقویت عملیات گمرکی و نظارت بر شبکه‌های توزیع و فروش آنلاین و هم بر حمایت‌های موسع از تولید داخل تمرکز کنند. این حمایت‌ها می‌تواند شامل تسهیلات مالی برای نوسازی خطوط تولید، برنامه‌های آموزش نیروی کار ماهر، ایجاد مشوق برای تولید در مقیاس بزرگ‌تر، و حمایت در عرصه بازاریابی و توسعه برند ملی باشد.

نقش وزارت صنعت، معدن و تجارت، گمرک و دستگاه‌های نظارتی در این میان کلیدی توصیف می‌شود. فعالان صنفی خواستار شفافیت بیشتر در رفتار بازار آنلاین، برخورد با کانال‌های توزیع کالای قاچاق و تسهیل دسترسی تولیدکنندگان به ابزارهای تامین مالی و بازارهای صادراتی هستند. به گفته تولیدکنندگان، بدون هماهنگی میان سیاست‌های تجاری، مالی و حمایتی، امکان جبران خسارت کنونی و بازگرداندن رقابت سالم به بازار پوشاک دشوار خواهد بود.

از طرف دیگر، توجه به بازارهای صادراتی و کاهش موانع صادراتی می‌تواند به خروج صنعت از وضعیت رکود کمک کند. ایجاد زنجیره تامین قوی، تمرکز بر تولید کالای باارزش افزوده بالاتر و ارتقای کیفیت محصول از راهکارهایی هستند که صاحب‌نظران برای افزایش سهم صادراتی صنعت پیشنهاد می‌کنند. همچنین تسهیل دسترسی واحدهای تولیدی به بازارهای بین‌المللی و حمایت از حضور برندهای ایرانی در نمایشگاه‌ها و پلتفرم‌های صادراتی می‌تواند به بهبود وضعیت کمک کند.

در جمع‌بندی، اکوایران تاکید کرده است که نجات صنعت پوشاک نیازمند اقدام فوری و چندجانبه است؛ کنترل موثر قاچاق، برنامه‌ریزی برای نوسازی تجهیزات، ارتقای مهارت نیروی انسانی، تقویت شبکه توزیع داخلی و حمایت هدفمند دولت و نهادهای مالی از جمله اقدامات ضروری‌اند. اگر این مسیر هوشمندانه دنبال نشود، زیان‌های بلندمدت برای تولید، اشتغال و تراز تجاری کشور محتمل خواهد بود.